4
Gezellige mensen stoken kolen!
Het stoken van kolen is in de eerste helft van de 20ste de meest gangbare manier om je huis te verwarmen. Kolen uit de Limburgse mijnen verwarmen Nederland en dat zorgt voor trots en werkgelegenheid in het zuiden. Maar het stoken van kolen is ook ongezond en ronduit onpraktisch. De kolen moeten worden opgeslagen en roet en stof zorgen voor viezigheid in huis.
In 1959 wordt bij Kolham een gasveld ontdekt. Het blijkt het grootste van Europa te zijn. In snel tempo worden kolenkachels vervangen door gaskachels en centrale verwarming. Het betekent het einde voor de kolenindustrie: een klap die vooral in Limburg zwaar wordt gevoeld. Maar de kolenindustrie geeft zich niet zomaar gewonnen. De Stichting Vaste Brandstoffen lanceert een reclamecampagne die inspeelt op het gevoel en gedeelde nostalgie. Kolen stoken is gezellig, zo wordt je voorgehouden, en het zorgt voor leefwarmte.
Inmiddels is de gasbel zo goed als leeg en zijn de negatieve gevolgen van de gaswinning niet meer te ontkennen. Hoe makkelijk gaan we nu afscheid nemen van iets heel vertrouwds en welke afwegingen maken we daarbij? Wat betekent leveringszekerheid eigenlijk?
Oude reclames lijken nu en dan doorzichtig en wat knullig, maar misschien komt dat omdat we met de blik en kennis van nu naar het verleden kijken. Verschillen ze echt zoveel van de reclames die we tegenwoordig zien?
The cosiest people heat with coal!
In the first half of the 20th century, burning coal was the most common way of heating your house. Coal from the mines of Limburg kept the Netherlands warm and brought pride and employment to this region in the south of the Netherlands. But the burning of coal is also unhealthy and downright impractical. The coal must be stored and soot and dust leaves filth all over the house.
In 1959 a gas field was discovered in Kolham, just over 15 kilometres from Groningen. It turned out to be the largest in Europe. Very quickly coal stoves were replaced by gas stoves and central heating. This meant the end for the coal industry, a blow that was felt especially hard in Limburg. But the coal industry did not just give in. Stichting Vaste Brandstoffen (Solid Fuels Foundation) launched
an advertising campaign which capitalised on sentiment and nostalgia. Heating with coal provided not just warmth but gezelligheid; a Dutch word roughly translatable to cosy sociability.
In the present day, the gas fields are as good as empty and the negative consequences of gas extraction such as earthquakes can no longer
be denied. How easily will we say goodbye to something very familiar and what trade-offs are we making? What really is a sustainable resource?
Old advertisements can sometimes seem a bit simple and obvious, but perhaps that is only because we are viewing the past with a modern gaze. Do they really differ that much from those of today?
